Terapia psychodynamiczna: na czym polega i kiedy jest wskazana?
Terapia psychodynamiczna to jeden z popularniejszych obecnie nurtów terapeutycznych. Czerpie ona z freudowskiej psychoanalizy. Podczas niej pacjent spotyka się z terapeutą twarzą w twarz i… swobodnie mówi o tym, o czym akurat w danej chwili chce rozmawiać. Jakie są cele terapii psychodynamicznej i w jakich sytuacjach warto z niej skorzystać?
Psychoterapia psychodynamiczna w pewnym stopniu zbliżona jest do terapii psychoanalitycznej – obie bowiem opierają się na założeniach Z. Freuda. Pomiędzy tymi dwoma nurtami zdecydowanie istnieją więc pewne podobieństwa, dzielą je jednak również pewne wyraźne różnice.
Na czym polega terapia psychodynamiczna?
W trakcie terapii psychodynamicznej terapeuta nie narzuca pacjentowi tematu rozmowy – spotkania zaczynają się od omówienia treści, które wnosi pacjent. Dla wielu osób może to być bardzo trudne, jednakże w przypadku psychoterapii psychodynamicznej niezwykle istotne jest to, jakimi treściami pacjent dzieli się z terapeutą. Wśród podstawowych założeń tego nurtu terapeutycznego jest to, że różne występujące u ludzi dolegliwości mają swoje źródło w nierozwiązanych, zazwyczaj nieuświadamianych sobie konfliktach wewnątrzpsychicznych. Celem terapii psychodynamicznej jest poszukiwanie przyczyn tego rodzaju konfliktów, a następnie wspólne z terapeutą przepracowywanie ich, co ma prowadzić do poprawienia samopoczucia i funkcjonowania pacjenta.
Z terapią psychodynamiczną związanych jest wiele różnych procesów psychologicznych. Na szczególną uwagę zasługują przede wszystkim dwa z nich – przeniesienie oraz przeciwprzeniesienie. Mianem przeniesienia określa się emocje, które pacjent żywi do terapeuty – całkowicie nieświadomie dzieje się bowiem tak, że pacjent niejako przenosi uczucia, które żywił do innych (np. do rodziców, partnera) na terapeutę. Przeciwprzeniesienie pojawia się natomiast u terapeuty i terminem tym określa się emocje, które pojawiają się u niego w stosunku do pacjenta. Analiza przeniesień i przeciwprzeniesień ma na celu poszukiwanie wspomnianych wyżej konfliktów intrapsychicznych i ich rozwiązywanie.
Warto tutaj wspomnieć o tym, że niektórzy kojarzą psychoterapię z leżeniem na kozetce i opowiadaniem różnych rzeczach terapeucie. Tak zdecydowanie nie jest w przypadku terapii psychodynamicznej. Terapeuta wraz z pacjentem siedzą ze sobą twarzą w twarz i ostatecznie psychoterapeuta analizuje nie tylko to, co mówi pacjent, ale i jego mowę ciała. Znaczenie w psychoterapii psychodynamicznej mają nawet takie aspekty, jak to, czy pacjent przychodzi na spotkania punktualnie.
Kiedy warto rozważyć terapię psychodynamiczną?
O terapii psychodynamicznej pomyśleć mogą bardzo różne osoby – skorzystać z niej mogą ludzie, którzy na co dzień doświadczają znacznego niepokoju i różnych trudności w funkcjonowaniu, ale i pacjenci z rozmaitymi zaburzeniami psychicznymi. Ten rodzaj terapii pomagać może w przypadku m.in. zaburzeń depresyjnych, zaburzeń lękowych, zaburzeń odżywiania czy zaburzeń osobowości.
Jak długo trwa terapia psychodynamiczna?
Jednym z podstawowych pytań tych pacjentów, którzy mają zacząć uczęszczać na psychoterapię jest to, jak długo będzie owa terapia trwała. Terapia psychodynamiczna jest raczej dłuższym procesem – zajmować może nawet kilka lat. Dokładny czas jej trwania jest oczywiście trudny do przewidzenia na początku terapii i stanowi to raczej kwestię indywidualną. Spotkania z terapeutą odbywają się typowo 1 do 2 razy w tygodniu, czas poszczególnych z nich wynosi z kolei około 50 minut.
Niektórzy pacjenci mogą być zniechęci tym, że terapia psychodynamiczna może trwać przez nawet kilkadziesiąt miesięcy. Z drugiej jednak strony warto wziąć pod uwagę to, że jej ostatecznym celem ma być trwała zmiana osobowości, dzięki której poprawiać się może samopoczucie pacjenta, jak i jego codzienne funkcjonowanie. Aby jednak tego rodzaju zmiana mogła zajść, potrzebny jest po prostu czas.
lek. Tomasz Nęcki
bibliografia:
„Psychiatria”, red. naukowa M. Jarema, J. Rabe-Jabłońska, wyd. PZWL, Warszawa 2011
https://www.goodtherapy.org/learn-about-therapy/types/psychodynamic
Zachęcamy do lektury naszych innych artykułów:
https://czpfeniks.pl/psychoterapia-czym-jest-i-komu-pomaga/
https://czpfeniks.pl/jakie-kwalifikacje-powinien-posiadac-psychoterapeuta/
https://czpfeniks.pl/terapia-poznawczo-behawioralna-cbt/
https://czpfeniks.pl/dlaczego-dbt/