DBT – terapia borderline?
Terapia dialektyczno-behawioralna (DBT, ang. dialectical behavior therapy) jest terapią tzw. trzeciej fali terapii poznawczo-behawioralnych. Prace nad jej rozwojem rozpoczęły się w 1993 roku. Założeniem twórczyni tego nurtu, Marshy Linehan, było opracowanie terapii maksymalnie skutecznej w leczeniu osób z zaburzeniem osobowości z pogranicza (borderline). Linehan, terapeutka poznawczo – behawioralna, sama cierpiała na to zaburzenie. Pierwsze badania zespół Linehan przeprowadził na grupie pacjentów borderline przejawiających tendencje samobójcze.
Dla kogo DBT?
Kolejne ponad 20 lat to systematyczne potwierdzanie skuteczności tej formy terapii, w leczeniu kolejnych grup pacjentów i w pracy z wieloma zaburzeniami. Poczynając od ograniczenia zachowań nieadaptacyjnych obejmujących m.in. samouszkodzenia, próby samobójcze, nadużywanie substancji, u pacjentów z zaburzeniem osobowości z pogranicza, po poprawę funkcjonowania osób, których celem jest większa satysfakcja z życia, czy bardziej satysfakcjonujące relacje społeczne. Dowiedziono, że elementy terapii DBT poprawiają funkcjonowanie m.in. osób starszych cierpiących na depresję, pacjentów z osobowością dyssocjalną, narcystyczną, histrioniczną, zaburzeniami odżywiania – anoreksją i bulimią, PTSD związanym z wykorzystaniem seksualnym.
O co chodzi w DBT czyli budowanie życia wartego przeżycia
W DBT zakłada się, że gro problemów pacjentów wynika z braku odpowiednich umiejętności bądź też z trudności z ich wykorzystaniem we właściwym czasie. Kluczowym zadaniem w DBT jest zatem nauka tych umiejętności i zwiększenie efektywności ich stosowania. Kompetencje pacjentów rozwijane są w czterech podstawowych obszarach: wyrażania, doświadczania i regulowania emocji, uważności, skuteczności interpersonalnej i zdolności do radzenia sobie z kryzysem. U podstaw DBT leży założenie, że w danym momencie pacjent stara się najlepiej jak potrafi i nieprzerwanie pomaga się szukać rozwiązań jego obecnych problemów. Dialektycznie łączy się akceptację pacjenta z naciskiem na zmianę jego pełnego cierpienia życia, na konsekwentne budowanie życia wartego przeżycia.