Deklaracja Praw Seksualnych WHO
Deklaracja praw seksualnych została przygotowana na 13-tym Światowym Kongresie Seksuologii w Walencji (1997 r). Na 14-tym Światowym Kongresie Seksuologów (1999 r.), zgromadzenie generalne Światowego Towarzystwa Seksuologicznego (ang. WAS – World Association for Sexual Health) przyjęło Powszechną Deklarację Praw Seksualnych w ostatecznej formie. Publikacja nastąpiła w maju 2002 roku, a kilka tygodni później została przyjęta i zarekomendowana przez Światową Organizację Zdrowia (WHO).
Deklaracja Praw Seksualnych
- Seksualność jest integralną częścią osobowości każdej istoty ludzkiej. Jej pełny rozwój zależy od zaspokojenia podstawowych ludzkich potrzeb, takich jak pragnienie obcowania, intymności, ekspresji uczuć, czułości i miłości.
- Seksualność wynika z interakcji zachodzących między jednostką a otaczającą ją strukturą społeczną. Pełen rozwój seksualności jest niezbędny do osiągnięcia dobrostanu w wymiarze indywidualnym, interpersonalnym oraz społecznym.
- Prawa seksualne należą do uniwersalnych praw człowieka, bazujących na niezbywalnej wolności, godności i równości wszystkich istot ludzkich. Ponieważ zdrowie jest fundamentalnym prawem człowieka, tak samo podstawowym prawem musi być jego zdrowie seksualne.
- W celu zapewnienia zdrowego rozwoju seksualności jednostek ludzkich i społeczeństw wszystkie społeczeństwa muszą uznawać, promować, szanować poniższe prawa seksualne i bronić ich wszystkimi środkami. Zdrowie seksualne rozwija się w środowisku, które uznaje, respektuje i szanuje te prawa seksualne.
- Prawa seksualne stanowią fundamentalne i uniwersalne prawa człowieka.
1. Prawo do wolności seksualnej
Wolność seksualna obejmuje możliwość jednostki do wyrażania pełni potencjału seksualnego. Jednakże wyklucza wszelkie formy przymusu seksualnego, wykorzystywania oraz nadużyć w jakimkolwiek czasie i jakiejkolwiek sytuacji życiowej.
2. Prawo do odrębności seksualnej, integralności oraz bezpieczeństwa seksualnego ciała
Prawo to pozwala człowiekowi podejmować niezależne decyzje dotyczące własnego życia seksualnego, zgodne z własną moralnością i etyką społeczną. Obejmuje ono również możliwość sprawowania kontroli oraz zadowolenia z własnego ciała, z wykluczeniem tortur, okaleczeń i jakiejkolwiek przemocy.
3. Prawo do prywatności seksualnej
Obejmuje możliwość podejmowania indywidualnych decyzji i zachowań w sferze intymnej w stopniu, w jakim nie naruszają one praw seksualnych innych osób.
4. Prawo do równości seksualnej
Odwołuje się do wolności do wszystkich form dyskryminacji, niezależnie od płci, orientacji seksualnej, wieku, rasy, klasy społecznej, religii lub niesprawności fizycznej albo emocjonalnej.
5. Prawo do przyjemności seksualnej
Przyjemność seksualna, włączając zachowania autoerotyczne, jest źródłem fizycznego, psychologicznego, intelektualnego i duchowego dobrostanu.
6. Prawo do emocjonalnego wyrażania seksualności
Wyrażanie seksualności obejmuje więcej niż przyjemność erotyczną lub zachowanie seksualne. Ludzie mają prawo do wyrażania swojej seksualności poprzez komunikowanie się, dotyk, wyrażanie uczuć i miłości.
7. Prawo do swobodnych kontaktów seksualnych
Oznacza możliwość zawarcia związku małżeńskiego lub nie zawierania go, przeprowadzenia rozwodu oraz ustanowienia innych opartych na odpowiedzialności form związków seksualnych.
8. Prawo do podejmowania wolnych i odpowiedzialnych decyzji dotyczących posiadania potomstwa.
Obejmuje możliwość podejmowania decyzji o posiadaniu lub nieposiadaniu potomstwa, jego liczbie, różnicy wieku między potomstwem oraz prawo do pełnego dostępu do środków regulacji płodności.
9. Prawo do informacji seksualnej opartej na badaniach naukowych
Prawo to implikuje, że poszukiwanie informacji dotyczących seksualności będzie realizowane na drodze nieskrępowanych, lecz naukowo etycznych badań, a ich odpowiednie rozpowszechnianie będzie następować na wszystkich poziomach społecznych.
10. Prawo do wyczerpującej edukacji seksualnej
Jest ona procesem trwającym od momentu narodzin, przez całe życie i powinny być zaangażowane wszystkie instytucje społeczne.
11. Prawo do seksualnej opieki zdrowotnej
Seksualna opieka zdrowotna powinna być dostępna w celu zapobiegania i leczenia wszelkich problemów, chorób i zaburzeń seksualnych.
Tłumaczenie: prof. Zbigniew Lew-Starowicz
Ta wersja pochodzi z podręcznika Zbigniew Lew-Starowicz, Alicja Długołęcka. Edukacja Seksualna. Świat Książki Warszawa. 2006, wyd. 1.
Patrz także: Wikipedia
Deklaracja 2014
Rada Doradcza Światowego Stowarzyszenia Zdrowia Seksualnego 1 2014 przyjęła nową wersję Deklaracji, jednak nie ma ona jeszcze oficjalnej akceptacji WHO. Można się z nią zapoznać pod linkiem: DEKLARACJA PRAW SEKSUALNYCH CZŁOWIEKA 2014.