Ortoreksja to termin określający problem zaliczany do grupy zaburzeń odżywiania. Problem charakteryzuje utrzymywanie przez pacjentów ścisłej diety, która w ich mniemaniu ma zapewnić im zdrowie, a w rzeczywistości zdrowa ona zdecydowanie nie jest. Jakie dokładnie problemy mogą sugerować ortoreksję i na czym polega jej leczenie?

Do grupy zaburzeń odżywiania zaliczane są przede wszystkim takie jednostki, jak chociażby powszechnie znane anoreksja i bulimia. Współcześnie jednak wspomina się coraz częściej o coraz to kolejnych problemach, które można by zaliczyć do tej grupy. Bigoreksja, drunkoreksja czy diabulimia obecnie nie są wymieniane w medycznych klasyfikacjach chorób i zaburzeń psychicznych, możliwe jest jednak, że już niebawem się w nich znajdą. Problemem, który także za pewien czas może być wyszczególniany wśród różnorakich zaburzeń psychicznych, jest ortoreksja.

Czym jest ortoreksja?

Teoretycznie ortoreksja to nic złego – związana bowiem z nią jest chęć spożywania wyłącznie zdrowych, korzystnych dla organizmu produktów. W praktyce jednak dieta osoby, która zmaga się z tym problemem, niekoniecznie sprzyja utrzymaniu dobrego zdrowia. Pacjenci z ortoreksją ściśle skupiają się na swoim jadłospisie, starając się wyeliminować z niego wszelkie niezdrowe ich zdaniem produkty. Zdarza się jednak tak, że układają oni swój jadłospis w taki sposób, że ostatecznie nie dostarczają wraz z pożywieniem wszystkich niezbędnych dla organizmu substancji odżywczych.

Objawy ortoreksji

Pacjent cierpiący na to zaburzenie nierzadko nieustannie myśli o swoim jadłospisie i o tym, jak go układać tak, aby zjadał on wyłącznie wybrane przez siebie produkty. Czasami skoncentrowanie się na diecie jest tak silne, że przysłania ono pacjentowi wszelkie inne dziedziny życia, jak choćby życie rodzinne czy zawodowe. W przebiegu zaburzenia dochodzić może do tego, że pacjent będzie myślał jedynie o tym, co znajduje się na jego talerzu.

O tym, że ciężko czasami bywa trzymać się ustalonej diety, nie trzeba raczej nikogo przekonywać. Trudności mogą pojawiać się chociażby podczas spotkań rodzinnych czy zawodowych i tak jak większość osób nie odczuwa z tego powodu wzmożonego napięcia, tak już inaczej bywa z pacjentami mającymi ortoreksję. Dla nich wszelkie odstępstwa od ustalonej przez nich diety skutkować mogą pojawianiem się bardzo nawet nasilonych wyrzutów sumienia. Ostatecznie osoba z ortoreksją nie skupia się na tym, jak dana potrawa czy produkt smakują i wyglądają, a interesuje ją jedynie to, czy – jej zdaniem – dane pożywienie jest zdrowe.

Leczenie ortoreksji

Ortoreksję zdecydowanie trzeba leczyć – jej możliwe następstwa są bowiem bardzo groźne. Zaliczyć do nich można chociażby niedożywienie, niedokrwistość, osłabienie odporności czy zwiększone ryzyko osteoporozy, do których doprowadzać mogą niedobory różnych istotnych substancji odżywczych. Warto tutaj wspomnieć, że ortoreksja może prowadzić do różnych problemów zarówno rodzinnych, jak i zawodowych.

Osoba, u której występuje ortoreksja, przede wszystkim powinna skorzystać z pomocy psychoterapeuty. Celem psychoterapii w przypadku tej jednostki jest korygowanie nieprawidłowych przekonań dotyczących odżywiania się, ale i jednoznaczne wskazywanie pacjentowi, jak bardzo skupienie się na diecie negatywnie wpływa na jego życie zawodowe i rodzinne. Osobom z ortoreksją nierzadko zaleca się również udanie się po poradę do dietetyka – im samym ciężko będzie ustalić właściwy dla nich jadłospis. Natomiast specjalista tego rodzaju zdecydowanie jest w stanie pomóc pacjentowi i ułożyć jego dietę tak, aby rzeczywiście była ona korzystna dla zdrowia.

lek. Tomasz Nęcki

Bibliografia:

Scarff J.R.: „Orthorexia Nervosa: An Obsession With Healthy Eating”, Fed Pract. 2017 Jun; 34(6): 36–39; dostęp on-line: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6370446/

Zachęcamy do lektury innych artykułów:

https://czpfeniks.pl/nadwaga-i-otylosc-a-zaburzenia-psychiczne/

https://czpfeniks.pl/psychoterapia-czym-jest-i-komu-pomaga/

https://czpfeniks.pl/wegetarianizm-czy-to-pasja-czy-styl-odzywiania/