Lęk, który nie ustępuje – zaburzenia lękowe uogólnione
Zaburzenia lękowe uogólnione charakteryzują się występowaniem lęku, który towarzyszy pacjentom przez większość czasu. W przypadku tej jednostki pojawiać się mogą również i rozmaite dolegliwości natury somatycznej, takie jak np. przyspieszone bicie serca, uczucie duszności czy zawroty głowy. Jakie mogą być przyczyny zespołu lęku uogólnionego i jakie wyróżnia się metody leczenia tej jednostki?
Zaburzenia lękowe uogólnione (ang. generalised anxiety disorder, w skrócie GAD) to jednostka należąca do grupy zaburzeń nerwicowych. Pojawiać się ona może u ludzi będących w różnym wieku, zazwyczaj jednak pierwsze jej objawy rozwijają się we wczesnej dorosłości. Zmagać się z zespołem lęku uogólnionego mogą przedstawiciele obojga płci, problem pojawia się jednak częściej u kobiet.
Zaburzenia lękowe uogólnione: przyczyny
Tak jak w przypadku wielu innych zaburzeń psychicznych, tak również w przypadku zespołu lęku uogólnionego nie sposób jednoznacznie powiedzieć, co doprowadza do jego wystąpienia. Pewien związek z problemem mają dziedziczone geny – okazuje się bowiem, że te osoby, w których rodzinach ktoś zmagał się z lękiem uogólnionym, same mają zwiększone ryzyko tego, że problem pojawi się i u nich.
U osób, które są w pewien sposób predysponowane do wystąpienia zespołu lęku uogólnionego – np. ze względu właśnie na uwarunkowania genetyczne – objawy zaburzeń lękowych uogólnionych mogą się rozwijać po przeżyciu przez nie jakichś trudnych sytuacji, takich jak np. śmierć bliskiej osoby czy utrata pracy.
Co ciekawe, u niektórych pacjentów wystąpienie zaburzeń lękowych uogólnionych związane jest ze stosowaniem przez nich jakichś substancji psychoaktywnych. Problem pojawiać się może m.in. u osób nadużywających leków z grupy benzodiazepin czy u pacjentów uzależnionych od alkoholu.
Zaburzenia lękowe uogólnione: objawy
Podstawowym objawem zespołu lęku uogólnionego jest występowanie właśnie lęku. Towarzyszyć on może pacjentom przez większość czasu i przez to może on znacząco wpływać na ich codzienne funkcjonowanie. Pacjenci zmagający się z zaburzeniami lękowymi uogólnionymi obawiać się mogą różnych rzeczy, które w rzeczywistości wcale nie powinny dla nich stanowić powodu do niepokoju. Zdarza się, że nieustannie obawiają się oni utraty pracy czy płynności finansowej, oprócz tego nierzadka jest sytuacja, gdzie ich głównym zmartwieniem jest stan zdrowia ich najbliższych, którzy tak naprawdę są całkowicie zdrowi.
Uczucie przejmującego, wolnopłynącego lęku nie jest jednak jedynym możliwym objawem zaburzeń lękowych uogólnionych. Zmagający się z problemem pacjenci doświadczać mogą również i rozmaitych dolegliwości natury somatycznej, takich jak m.in. bóle głowy, bóle brzucha, zawroty głowy czy duszności i przyspieszenie czynności serca. Możliwe jest występowanie u nich także zaburzeń koncentracji, problemów ze snem czy nudności.
Zaburzenia lękowe uogólnione: leczenie
W przypadku zaburzeń lękowych uogólnionych wykorzystywane są dwie metody leczenia: psychoterapia oraz farmakoterapia. Oddziaływania terapeutyczne mają na celu pozwolić pacjentowi zastanowić się nad przyczynami jego lęku oraz umożliwić mu znalezienie sposobów na to, jak sobie radzić z nieprzyjemnymi doznaniami. Różne rodzaje terapii mogą pomagać osobom doświadczającym zespołu lęku uogólnionego. Udać się można zarówno na terapię poznawczo-behawioralną, jak i terapię psychodynamiczną.
Jedną z teorii dotyczących patogenezy zaburzeń lękowych uogólnionych jest ta, według której problem ten występować może z powodu nieprawidłowych poziomów neuroprzekaźników w ośrodkowym układzie nerwowym. Dlatego w leczeniu jednostki wykorzystywane bywają leki, które wpływają na ich ilości – mowa tutaj o środkach przeciwdepresyjnych. W leczeniu zaburzeń lękowych uogólnionych wykorzystanie znajdują przede wszystkim leki z grupy inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (takie jak np. sertralina czy escitalopram) oraz preparaty z grupy inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (do których należy m.in. wenlafaksyna).
Bibliografia:
„Psychiatria”, red. naukowa M. Jarema, J. Rabe-Jabłońska, wyd. PZWL, Warszawa 2011
„Psychiatria. Podręcznik dla studentów”, B. K. Puri, I. H. Treasaden, red. wyd. I polskiego J. Rybakowski, F. Rybakowski, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2014
Zachęcamy do lektury innych naszych artykułów:
https://czpfeniks.pl/terapia-psychodynamiczna-na-czym-polega-i-kiedy-jest-wskazana/
https://czpfeniks.pl/napady-paniki-jak-sobie-z-nimi-radzic/
https://czpfeniks.pl/lek-nie-tylko-przed-zamknieciem-klaustrofobia/
https://czpfeniks.pl/benzodiazepiny-dlaczego-zaleca-sie-ostroznosc-przy-ich-stosowaniu/
https://czpfeniks.pl/fobie-specyficzne-czym-sa-i-jak-je-leczyc/