Badania obrazowe w psychiatrii: kiedy zalecane może być ich wykonanie?
Wizyty u psychiatry kojarzone są z tym, że polegają one na rozmowie specjalisty z pacjentem i rzeczywiście większość z nich przebiega w taki właśnie sposób. Wbrew jednak pozorom psychiatrzy nie tylko rozmawiają i wypisują recepty na leki – zdarza się, że czasami zalecają oni wykonanie pacjentom pewnych badań. Jednymi z nich bywają badania obrazowe: w jakich sytuacjach konieczne może być ich przeprowadzenie?
W psychiatrii absolutnie kluczowe znaczenie ma rozmowa z pacjentami – w większości sytuacji umożliwia ona stwierdzenie, jakie dokładnie objawy występują u badanych, pozwala ona także na postawienie diagnozy czy zaplanowanie odpowiedniego leczenia. Czasami jednak – w celu uzupełnienia procesu diagnostycznego – niezbędne okazuje się przeprowadzenie innych jeszcze niż psychiatryczne badań. Choć czasami zadziwia to pacjentów, to jednak psychiatra jak najbardziej może zalecić pacjentowi wykonanie badań laboratoryjnych (np. morfologii krwi, stężeń hormonów tarczycy we krwi) czy badań obrazowych głowy.
Badania obrazowe głowy a nagłe wystąpienie objawów zaburzeń psychicznych
Badania obrazowe, jak nietrudno się domyślić, nie są wykonywane u każdego pacjenta z zaburzeniami psychicznymi, w pewnych jednak sytuacjach ich przeprowadzenie staje się zdecydowanie wskazane. Mowa tutaj przede wszystkim o pacjentach, u których niepokojące objawy pojawiły się nagle i którzy wcześniej funkcjonowali w pełni prawidłowo. Za zdecydowanie niepokojące można uznać m.in. nagłe wystąpienie nasilonych objawów psychotycznych (urojeń, omamów) u pacjenta w średnim wieku, który nigdy wcześniej nie przejawiał żadnych objawów zaburzeń psychicznych.
Badania obrazowe głowy przy podejrzeniu innych schorzeń
Objawy, które przypisywane są zaburzeniom psychicznym – np. obniżenie nastroju, utrata motywacji do działania, ale i wspominane wcześniej urojenia i omamy – nie zawsze wynikają z wystąpienia u pacjenta którejś z jednostek z kręgu zainteresowań psychiatrów. Zdarza się bowiem, że ich przyczyną bywają zaburzenia metaboliczne, hormonalne, zmiany degeneracyjne w ośrodkowym układzie nerwowym czy też zmiany nowotworowe zlokalizowane w obrębie mózgu. Przy podejrzeniu innych niż zaburzenia psychiczne przyczyn występujących u pacjenta nieprawidłowości, zdecydowanie konieczne staje się przeprowadzenie dodatkowych badań, którymi mogą być m.in. badania obrazowe głowy.
Badania obrazowe głowy a zaburzenia psychiczne: gdzie je wykonać?
Badania obrazowe głowy – tomografia komputerowa, obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego – w przypadku psychiatrii zazwyczaj przeprowadzane są podczas pobytu pacjenta w szpitalu. Bywają one wtedy wykonywane przede wszystkim celu poszerzenia diagnostyki i wykluczenia organicznych przyczyn występujących u pacjentów zaburzeń psychicznych.
Badania obrazowe głowy: na czym polegają?
W diagnostyce różnicowej w psychiatrii zazwyczaj wykonywane są dwa rodzaje badań obrazowych głowy, czyli wspominane wcześniej tomografia komputerowa i obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego. TK to badanie powiązane z RTG – do jego przeprowadzenia również wykorzystywane jest promieniowanie rentgenowskie. W trakcie tomografii pacjentowi może być podawany dożylnie środek kontrastowy, dzięki któremu możliwe jest lepsze zobrazowanie struktur ośrodkowego układu nerwowego.
Obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego jest z kolei badaniem, które nie wykorzystuje promieniowania RTG. Z tego powodu można je przeprowadzać m.in. w ciąży. Trudnością może być jednak to, że trwa ono zdecydowanie dłużej niż TK, a do tego aparatura wydaje głośne, dość nieprzyjemne dla wielu osób dźwięki – z tego powodu, np. u dzieci, MR czasami przeprowadza się w znieczuleniu.
lek. Tomasz Nęcki
Bibliografia:
„Psychiatria”, red. naukowa M. Jarema, J. Rabe-Jabłońska, wyd. PZWL, Warszawa 2011
Zachęcamy do lektury naszych innych artykułów:
https://czpfeniks.pl/kiedy-hospitalizacja-psychiatryczna-jest-wskazana-a-kiedy-konieczna/
https://czpfeniks.pl/wizyta-u-psychiatry-dzieciecego-kiedy-warto-o-niej-pomyslec/
https://czpfeniks.pl/objawy-w-psychiatrii-odpowiedzi-na-najczesciej-zadawane-pytania/